Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2009


Επισκέφτηκα πριν μέρες την έκθεση «Leonardo Da Vinci - Εφευρέτης και Επιστήμονας», στο Διεθνές Εκθεσιακό Κέντρο Κρήτης (πρώην αμερικάνικη βάση Γουρνών στο Ηράκλειο Κρήτης).
Η έκθεση, που παρατείνεται μέχρι 5/1/2010, παρουσιάζει την εντυπωσιακή σχέση ανάμεσα στην τέχνη, την επιστήμη και την τεχνική και καταδεικνύει πώς τα έργα αυτού του μεγαλοφυούς ανθρώπου συνδέουν την Ελληνική Αρχαιότητα με την Αναγέννηση και την Αναγέννηση με τη Σύγχρονη Εποχή. Αυτό που τότε αποτελούσε μια ουτοπία και σήμερα είναι πραγματικότητα.
Η διοργάνωση διαρθρώνεται γύρω από τρεις κατηγορίες αντικειμένων, τα οποία αλληλοσυμπληρώνονται για να δώσουν μια συνολική εικόνα του Λεονάρντο, Εφευρέτη και Επιστήμονα. Οι ενότητες περιέχουν σχέδια, μοντέλα εφευρέσεων και οθόνες αφής με multimedia προγράμματα και 8.000 εικόνες.
Ο Ντα Βίντσι ασχολήθηκε σχεδόν με όλα τα επιστημονικά πεδία. Στα διασωθέντα σχέδιά του περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων άρματα μάχης, ευφάνταστες ιπτάμενες μηχανές και μία ιδανική πόλη, με λεωφόρους, κανάλια ύδρευσης, σιντριβάνια, πλατείες, κήπους, στοές και οχυρά. Τα σχέδια και οι εφευρέσεις του συχνά ξεπερνούσαν κατά πολύ τις τεχνικές δυνατότητες της εποχής.
Τον Απρίλιο του 1489 ξεκίνησε τη συγγραφή ενός βιβλίου με τίτλο «Περί της ανθρώπινης μορφής», το οποίο όμως δεν ολοκλήρωσε ποτέ. Παράλληλα έκανε διάφορες μελέτες πάνω στην ανθρώπινη ανατομία, συγκρίνοντας τις «θεωρίες» του με τη μοναδική σωζόμενη σχετική θεωρία που υπήρχε την εποχή εκείνη, τον Άνθρωπο του Βιτρούβιου, το πασίγνωστο ανθρώπινο σώμα με τα χέρια σε έκταση που, κατά τον Βιτρούβιο, μπορούσε να χωρέσει στα δύο τέλεια γεωμετρικά σχήματα, τον κύκλο και το τετράγωνο και πως το κέντρο του σώματος ήταν ο αφαλός. Ο Λεονάρντο, με τις δικές του μελέτες, διόρθωσε κάποιες ανακολουθίες του Βιτρούβιου.
Είναι ακόμα γνωστό από αρκετά σχέδια του, πως μελετούσε τις διαστάσεις του ανθρώπινου κρανίου και τις "κοιλότητες" του εγκεφάλου. Σε ένα από τα σχέδια του, αποτυπώνει την αντίληψη που κυριαρχούσε κατά τον Μεσαίωνα, σύμφωνα με την οποία ο εγκέφαλος αποτελείται από τρία τμήματα, το ένα πίσω από το άλλο, με το πρώτο να προσλαμβάνει τα ερεθίσματα, το δεύτερο να τα επεξεργάζεται και το τρίτο να τα αποθηκεύει. Επιπλέον, διασώζεται σχέδιο του ντα Βίντσι που αναπαριστά τη συνουσία ενός άνδρα με μια γυναίκα, το οποίο πιθανότατα εντάσσεται σε γενικότερες μελέτες του γύρω από τη λειτουργία των εσωτερικών οργάνων του ανθρώπου.

Οι φωτογραφίες που παραθέτω, προέρχονται από τις οθόνες αφής, και παρουσιάζουν τα σχέδια και κάποιες σκέψεις του μεγάλου δημιουργού.





















Τρίτη 17 Νοεμβρίου 2009

Μεσαιωνικοί χάρτες...οι μεγάλοι δημιουργοί




14oς αιώνας

Opicinus de Canistris, Παγκόσμιος χάρτης, 1296-1300


Angelino Dulcert. Πορτολάνος (ναυτικός χάρτης) που απεικονίζει τη Μεσόγειο Θάλασσα, 1339.


Ranulf Hidgen, Polychronikon, Παγκόσμιος χάρτης, 1350


Pietro Vesconte, Παγκόσμιος χάρτης, 1313


15ος αιώνας

Cristoforo Buondelmonti, καθολικός ιερωμένος και καρπός των ταξιδιών του ήταν η συγγραφή δύο βιβλίων σε μεσαιωνική λατινική γλώσσα. Το ένα τιτλοφορείται "Βιβλίο των νήσων του Αρχιπελάγους" και το άλλο "Περιγραφή της νήσου Κρήτης".

Απεικόνιση της πόλης Candia (Χάνδακας - Ηράκλειο), 1429


Απεικόνιση της Κωνσταντινούπολης, αρχές 15ου αιώνα


Απεικονίσεις νησιών του αρχιπελάγους, αρχές 15ου αιώνα


Πτολεμαϊκός παγκόσμιος χάρτης, 1425-1499


Mecia De Viladestes, Πορτολάνος που απεικονίζει την Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική, 1413

Pirrus de Noha, Πτολεμαϊκός παγκόσμιος χάρτης, 1414


16ος αιώνας

Vesconte Maggiolo, Χάρτης που απεικονίζει την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική, 1512


Πορτολάνος του Maggiolo, 1541


Sebastian Munster, Χάρτης της Αμερικής, 1552


Sebastian Munster, Παγκόσμιος χάρτης, 1588


Mateus Prunes, Πορτολάνος, Majorka 1559


Petrus Plancius, Παγκόσμιος χάρτης, 1594


Piri Reis, Χάρτης της Ευρώπης και της Μεσογείου, τέλος 16ου αιώνα


Piri Reis, απόσπασμα χάρτη της Μεσογείου, 1590


Piri Reis, Χάρτης που απεικονίζει το στενό του Γιβραλτάρ, 1590


Diego Homen, Χάρτης της Ελλάδας και του Αιγαίου, 1563


Georgio Sideri, Χάρτης της Κρήτης, 1562


Abraham Ortelius


Παγκόσμιος χάρτης, 1595


Χάρτης της Αμερικής, 1574


Χάρτης της Κρήτης και άλλων νησιών, 1584


Λεπτομέρεια από χάρτη του Ortelius, το πλοίο Victoria του Μαγγελάνου, 1600


Παγκόσμιος χάρτης, 1590


Gerard Μercator


Χάρτης των πόλων, 1595


17ος αιώνας

Gerard Mercator, Χάρτης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, 1609
s1600/Mercator-Hondius-1609-Ottoman_Empire.jpg">

Mercator, Χάρτης της Κύπρου και ελληνικών νησιών, 1606


Nicolaos_Vourdopoulos, Πορτολάνος της Μεσογείου, 1600-1610


Francesco Oliva, Πορτολάνος της Μεσογείου, 1603


Francois Ollive, Η Μεσόγειος θάλασσα και μικρογραφίες πόλεων, 1662


Henrico Hondius, Παγκόσμιος χάρτης, 1630


Alexis Ηubert Jaillot, Παγκόσμιος χάρτης, 1694


Willem Jansz Blaeu, Χάρτης της Ασίας, 1635


Vlaes Janszoon Visscher, Παγκόσμιος χάρτης, 1652


Vincenzo Maria Coronelli, Χάρτης της Νάπολης, 1686


Marco Boschini, Η Κρήτη και ο φτερωτός λέων της Βενετίας, 1651