Σάββατο 24 Οκτωβρίου 2009

Η γοητεία της χαρτογραφίας



Όταν χάνεσαι σε ένα παλιό χάρτη, κοιτώντας τον κόσμο όπως κάποτε ήταν, ή όπως πίστευαν οι χαρτογράφοι ότι ήταν, όταν εστιάζεις στις λεπτομέρεις που ελάχιστα απέχουν από τη εξαιρετική τέχνη της μικρογραφίας των εικονογραφημένων χειρογράφων, όταν σκεφτείς ότι η χαρτογράφηση που σήμερα είναι αποτέλεσμα δορυφόρων και υπολογιστών, κάποτε ήταν αποτέλεσμα κοπιωδών μετρήσεων με τα πόδια ή με περίπλου, τότε αντιλαμβάνεσαι την γοητεία, την τέχνη, την συλλεκτική και μουσειακή αξία των αρχαίων και μεσαιωνικών χαρτών, των προσπαθειών για την απεικόνιση της γης μας.

Ο αρχαιότερος γνωστός χάρτης είναι o χάρτης Akkadian. Είναι χάρτης μεσαίας κλίμακας, αν και η πήλινη πλάκα είναι διαστάσεων μόλις 7,6Χ6,8εκ. Η κατασκευή του τοποθετείται γύρω στο 2500 π.Χ. και βρέθηκε στα ερείπια της Ga Sur (250 χλμ βόρεια της Βαβυλώνας). Σήμερα, βρίσκεται στο σημιτικό μουσείου του πανεπιστημίου του Harvard. Ο χάρτης είναι προσανατολισμένος με την ανατολή προς τα πάνω. Απεικονίζει κοιλάδα που διασχίζεται από ποταμό, πιθανόν τον Ευφράτη και τα γύρω βουνά με ιδιαίτερο συμβολισμό. Το δέλτα του ποταμού καταλήγει σε λίμνη ή θάλασσα. Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της απεικόνισης είναι ο συμβολισμός με κύκλους των σημείων του ορίζοντα. Χαρακτηριστική είναι επίσης η καθαρότητα των χαρακτήρων σφηνοειδής γραφής.




Ο αρχαιότερος παγκόσμιος χάρτης είναι του Κλαύδιου Πτολεμαίου (c. 90 – c. 168 μ. Χ.)Έλληνα μαθηματικού, γεωγράφου, αστρονόμου και αστρολόγου που έζησε κατά τους ελληνιστικούς χρόνους στη Ρωμαϊκή Αίγυπτο.



..και η αρχαιότερη αναφορά σε πλανήτη βρίσκεται στο Βρετανικό μουσείο, πήλινη πινακίδα με παρατηρήσεις για τον πλανήτη Αφροδίτη, 7ος αιώνας π.Χ.



και ένας υπέροχος παγκόσμιος ζωδιακός χάρτης του 17ου αιώνα του Nicolaes van Geelkerchen. Άμστερνταμ.



και φυσικά έπεται συνέχεια... :)

2 σχόλια:

  1. Λιάνα, εξαιρετική παρουσίαση. Συγχαρητήρια. Μα πράγματι είναι τόσο γοητευτική αυτή η τέχνη. Πόσο μάλλον τότε, όπως γράφεις, που ο κόσμος περιγραφόταν με μόνα μέσα το μάτι και το χέρι. Με ενθουσίασε η επιλογή σου. Η συνέχεια μήπως περιλαμβάνει και κινέζικους χάρτες ή χάρτες πόλεων (άλλη γοητεία κι αυτή:)
    Σε ευχαριστώ!!!
    Αλέκα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Γεια σου Αλέκα :) Ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Ναι, τα περιλαμβάνει όλα η συνέχεια... και χαρακτικά πόλεων επίσης, άλλη μαγεία αυτή!
    Δεν είναι συναρπαστική η χαρτογραφία??

    ΑπάντησηΔιαγραφή